Hat Sanatının Yeri ve Amacı
Hz. Peygamber (s.a.v), insan yaratılışında mevcut güzellik duygusunu İslam terbiyesiyle şekillendirerek yazının sanat seviyesine yükselmesinde etkili olmuştur. İslam medeniyetinin estetik değerlerinden biri Resûl-i Ekrem’in “Allah güzeldir, güzeli sever.”1 ifadesidir . Böylece Hz. Peygamber, müslümanların her türlü çirkinlikten arınmış bir ruh ve fikir güzelliğine sahip olmalarını, iç temizliğinin hayatın bütün safhalarına estetik davranışlar ve sanat hareketleri şeklinde yansımasını hedeflemiştir.
Hz. Peygamber sosyal gelişme ve yükselme için yazı konusunun gerekliliğini önemle vurgulamıştır. Cahiliye Devri’ndeki şekil, harf ve imlâ bakımından eksiklikleri bulunan bu yazıyı Hz. Peygamber (s.a.v.) vahyin yazılması ve öğretilmesi için kullanmış, bir taraftan da harflerin belli kurallara uyularak okunaklı ve güzel yazılması, estetiği, noktalama ve harekeleme gibi konularda birtakım tavsiyelerde bulunmuştur. Bütün işlerinde ince bir zevke ve estetik anlayışa sahip olan Hz. Peygamber “Allah beni bir öğretmen olarak görevlendirmiştir.”2, buyurmuştur. Kâtibine, “Hokkaya lika koy, kalemi eğri kes, besmelenin bâ’sını dik yaz, sîn harfinin dişlerini, mîm’in gözünü açık, İsm-i Celâl’i güzel yazmaya gayret et, ‘Rahmân’da kalemin mürekkebini yenile, nûn’un çanağını uzat, ‘Rahîm’i de güzel yaz.”3 buyurarak besmelenin göze hoş gelecek biçimde yazılmasını tavsiye ederken estetik değerleri ortaya koymuş, böylece yazının sanat seviyesine yükselmesini hedef olarak göstermiştir.
“Bilgiyi yazıyla bağlayın!”4, “Güzel yazı gerçeğe açıklık kazandırır.”5 sözleriyle de bilginin kaybolmaması için güzel yazıyla kaydedilmesini istemiş, bunun insanın akıl ve his dünyasını zenginleştirip mutluluk vereceğini belirtmiştir.
